Kluby szachowe w Polsce, czyli gdzie spotykają się szachiści

Szachy to gra o wielowiekowej tradycji, która mimo dynamicznie zmieniającego się świata wciąż potrafi zauroczyć coraz to nowe pokolenia zapaleńców. A gdzie mogą oni realizować swoje pasje? Do tego celu służą kluby szachowe, rozsiane po całym kraju. Przyjrzyjmy się bliżej kilku z nich.

• Krakowski Klub Szachistów
• Klub Szachowy „HETMAN” Katowice
• Klub Szachowy „Polonia” Warszawa
• Stilon Gorzów Wielkopolski

Krakowski Klub Szachistów

Gdy podejmuje się temat klubów szachowych w Polsce, najlepiej zacząć od Krakowskiego Klubu Szachistów. Dlaczego? Bo to właśnie on wszystko zapoczątkował. Był to pierwszy klub szachowy, jaki powstał w naszym kraju. Jako taki może się pochwalić już przeszło stuletnią historią – jego pierwszy statut został zatwierdzony jeszcze w dziewiętnastym wieku, konkretnie 10 maja 1893 roku. Nawet pełna nazwa, Krakowski Klub Szachistów 1893, uwzględnia tę datę. Bo i rzeczywiście, bycie prekursorem jest chwalebne.

Ten klub położył w Polsce podwaliny pod prawdziwe, poważne podejście do szachów jako dyscypliny. Jego działacze brali czynny udział w tworzeniu Polskiego Związku Szachowego w 1926 roku i Okręgowego Związku Szachowego w Krakowie w 1938.

Klub w pełni rozwinął skrzydła po drugiej wojnie światowej. Choć początkowo pojawiło się kilka kłopotów organizacyjnych (fuzja z Cracovią, zmiana nazwy na Ogniwo, a później Sparta WDK), to właśnie na ten okres przypada największe pasmo sukcesów. Dziewięciokrotne miejsce na podium Drużynowych Mistrzostw Polski to przecież nie przypadek.

Takich sukcesów nie udało się już później powtórzyć. Fuzja z Hutnikiem Nowa Huta przyniosła wprawdzie pewną poprawę, ale okazało się to krótkotrwałe. Na początku lat dziewięćdziesiątych klub przechodził swój największy kryzys, który prawie doprowadził do jego rozwiązania i przymusił do dwukrotnej zmiany siedziby.

Dopiero w 2001 roku coś się zmieniło na lepsze. Krakowski Klub Szachistów znalazł sobie lokum przy ulicy Prądnickiej i pozyskał znaczących, dobrych zawodników. Obecne udało się odbudować pozycję klubu i zarówno jego seniorzy jak i juniorzy należą do czołówki, jeżeli chodzi o drużyny z Małopolski.

Klub Szachowy „HETMAN” Katowice

Początki były dosyć skromne. Ten katowicki klub narodził się w roku 1975 jako jedna z wielu sekcji Domu Kultury w Szopienicach. Inicjatorami byli Krystian Klimczok, Henryk Ciesielski, Piotr Ottenburger i Alojzy Kaczmarczyk. Początkowo działał on pod nazwą HetMaN Szopienice, która wzięła się od Huty Metali Niezależnych „Szopienice”, będącej największym zakładem w okolicy.

Pierwsze spotkania ligowe, o mistrzostwo klasy „A”, zostały rozegrane w 1976 roku. HetMaN Szopienice rozpoczął od razu od mocnego uderzenia, zdobywając mistrzostwo. Kolejne lata i dekady to pasmo wielu wyzwań i sukcesów, zakończone wreszcie w roku 1995 awansem do II ligi państwowej. W roku 2003 klub został przez Zarząd Polskiego Związku Szachowego dopuszczony do rozgrywek I ligi Drużynowych Mistrzostw Polski. W 2013 roku przyszła pora na zmianę nazwy – Klub Szachowy „HetMaN Szopienice” stał się Klubem Szachowym „HETMAN” w Katowicach.

Przez lata istnienia klubu jego mistrzowie, tacy jak Bartosz i Monika Soćko, Kamil Mitoń czy Bartłomiej Heberla, przysparzali mu chwały, uzyskując dobre wyniki w licznych turniejach. Klub ma też na koncie wiele sukcesów drużynowych, między innymi kilkukrotne Mistrzostwo Polski w grze błyskawicznej i wielokrotne Mistrzostwo Polski Seniorów.

Obecnie w barwach klubu gra około stu pięćdziesięciu zawodników. Warto też nadmienić, że skuteczne krzewienie sportowego ducha i liczne sukcesy przyniosły HETMANOWI spore uznanie – w 2015 roku został odznaczony złotą Odznaką Honorową za Zasługi dla Województwa Śląskiego.

Klub Szachowy „Polonia” Warszawa

Ten klub w porównaniu do tych najbardziej zasłużonych jest jeszcze całkiem młody. Powstał w 2005 roku, a zarejestrowany w Polskim Związku Szachowym został w roku 2007. Wielu z zawodników, którzy wstąpili w jego szeregi, to wielokrotni drużynowi mistrzowie Polski wywodzący się z klubu KS „Polonia” Warszawa, który na skutek swoich problemów finansowych nie był już dłużej w stanie zapewniać im odpowiednich warunków.

Dzięki temu już na początku doświadczona kadra występowała w barwach KSz „Polonia”. Z tej przyczyny klub już w swoim debiucie w ekstralidze wywalczył sobie tytuł wicemistrza Polski, a niedługo później, bo w 2009 roku, również złoty medal trafił w ręce jego zawodników.

Stilon Gorzów Wielkopolski

Klub powstał w roku 1952 i początkowo działał amatorsko. Po czterech latach nastąpiła dłuższa przerwa. Do reaktywacji doszło w 1961 roku dzięki Stefanowi Kocikowi. Początkowo zawodnicy klubu grali w klasie A, do momentu utworzenia w 1970 roku II ligi.

Pierwsze lata rozgrywek nie przyniosły spektakularnych sukcesów. Klub nie tylko zajmował dość niskie miejsca, ale zaliczył nawet ligowy spadek i musiał wywalczyć sobie powrót do II ligi. Jednak od 1990 roku było już tylko lepiej. Stilon nie tylko regularnie dostawał się do drużynowych mistrzostw Polski, ale wielokrotnie w nich zwyciężał (był mistrzem kraju kolejno w 1991, 1993, 1994, 1995, 1997 i 1998).